Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, 2025 yılı Millî Eğitim Bakanlığı bütçesini TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sundu. Konuşmasında Türkiye'nin eğitim sistemine yönelik son yıllarda kaydedilen önemli ilerlemeleri vurgulayan Tekin, 2025 yılı için hazırlanan bütçeyle eğitim alanında yapılacak reformlara dikkat çekti. Sunumuna Cumhuriyetin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü anarak başlayan Bakan Tekin, eğitim sisteminin, yalnızca maddi refah sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda bireylerin ahlaki ve kültürel gelişimlerini de hedef alan bir toplumsal sorumluluk olduğunu ifade etti.
"Eğitim, Türkiye Yüzyılı'nın Temel Taşıdır"
Bakan Tekin, konuşmasına Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, vefatının 86. yılında saygı ve minnetle yâd ederek başladı. Atatürk’ün "Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister." sözlerine atıfta bulunarak, eğitim sisteminin bu ideal doğrultusunda şekillendiğini söyledi. Eğitimi, sadece bireysel refahı artıran bir alan olarak değil, toplumsal kalkınmanın ve medeniyet inşasının temeli olarak gördüklerini belirten Tekin, 21. yüzyılın Türkiye için "eğitimin yüzyılı" olacağına inandıklarını vurguladı. Tekin, bu doğrultuda eğitimdeki dönüşümün, hem ulusal hem de evrensel değerlerle uyumlu, insan odaklı bir yaklaşım benimseyeceğini ifade etti.
Eğitimde "Erdemli Nesiller" Vurgusu
Bakan Tekin, Türkiye Yüzyılı vizyonuna ulaşmanın ancak ahlaki değerleri güçlü, bilimsel bakış açısına sahip ve kültürel zenginliğinin farkında olan bireylerle mümkün olacağını söyledi. Eğitimdeki amacın sadece akademik başarı değil, "iyi insan" yetiştirmek olduğunu belirten Tekin, Millî Eğitim Bakanlığı olarak bu amaca hizmet etmek için eğitim politikalarını şekillendirdiklerini açıkladı. Eğitim alanındaki bu dönüşümün, bireylerin sadece entelektüel değil, aynı zamanda manevi ve toplumsal yönlerini de güçlendirecek şekilde tasarlandığını ifade etti.
Eğitimde Fırsat Eşitliği: Sosyal Yardımlar ve Destek Programları
Bakan Tekin, Türkiye'de eğitimde fırsat eşitliği sağlamak amacıyla bir dizi destek programının uygulamaya konduğunu da anlattı. 2023-2024 eğitim öğretim yılında, 1 milyon 146 bin 213 öğrenciye taşıma hizmeti sağlandığını, ayrıca 1 milyon 29 bin 250 öğrenciye ücretsiz öğle yemeği verildiğini belirtti. Deprem nedeniyle eğitimine ara veren öğrenciler için de özel önlemler alındığını ifade eden Tekin, bu öğrencilerin, bulundukları illerde ücretsiz taşıma ve öğle yemeği hizmetlerinden yararlandığını söyledi. Eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirmek için hayata geçirilen bir diğer önemli uygulama ise ücretsiz ders kitaplarının dağıtımıydı. 2023 yılında 180 milyon ders kitabı öğrencilere ücretsiz olarak verildi.
Bütçe: Eğitim Yatırımlarında Büyük Artış
Millî Eğitim Bakanı, 2025 yılı bütçesinin 2 trilyon 186 milyar 575 milyon lira olarak belirlendiğini ve bu rakamın, merkezi yönetim bütçesinin yüzde 14,84'ünü oluşturduğunu açıkladı. Bakan Tekin, Millî Eğitim Bakanlığı'nın, 2002 yılından itibaren sürekli olarak merkezi yönetim bütçesinden en büyük payı alan kurum olduğunu ve bu geleneksel payın, 2025 yılı bütçesiyle de devam edeceğini belirtti. Eğitim yatırımlarının, yalnızca fiziki altyapıyı güçlendirmekle kalmadığını, aynı zamanda öğretmen kadrolarının güçlendirilmesi ve öğretim materyallerinin güncellenmesine yönelik önemli adımlar attıklarını söyledi. Ayrıca, son 20 yılda eğitimde yapılan yatırımların, OECD ortalamalarına ulaşmayı mümkün kıldığını ve Türkiye’nin eğitimdeki başarılarını uluslararası raporlarda da görmekte olduklarını dile getirdi.
Öğretmen Sayısındaki Artış ve Eğitim Kalitesindeki İyileşmeler
Bakan Tekin, eğitimdeki kaliteyi artırmak için öğretmen sayısının da önemli ölçüde artırıldığını açıkladı. 2002 yılında 515 bin 253 öğretmen görev yaparken, bu rakam 2024 yılı itibarıyla 1 milyon 23 bin 553’e yükseldi. Tekin, bu artışla birlikte derslik başına düşen öğrenci sayısının önemli ölçüde azaldığını ve eğitimdeki kalitenin arttığını ifade etti. Örneğin, 2002-2003 eğitim öğretim yılında ilköğretimde 36 olan derslik başına düşen öğrenci sayısı, 2024-2025 öğretim yılında 23’e, ortaöğretimde ise 30 olan bu oran 22’ye düştü.
Eğitimde Uluslararası Başarılar
Bakan Tekin, Türkiye’nin uluslararası başarılarına da değindi. 2024 yılında yayımlanan OECD "Bir Bakışta Eğitim" raporuna göre, Türkiye’nin okullaşma oranlarının OECD ortalamalarının üzerine çıktığını ve özellikle 6-14 yaş grubunda okullaşma oranının yüzde 98,8'e yükseldiğini belirtti. Ayrıca, Türkiye’nin PISA (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) ve TIMSS (Uluslararası Matematik ve Fen Eğitimi Araştırması) gibi uluslararası sınavlardaki başarılarının da arttığını dile getirdi. PISA 2022 raporunda Türkiye’nin okuma becerileri alanında 81 ülke arasında 36. sıraya yükseldiğini ve matematik ile fen alanlarında da önemli sıçramalar kaydettiğini söyledi.
Türkiye’nin Uluslararası Öğrenci Sayısı Artıyor
Bakan Tekin, Türkiye'nin yükseköğretim alanındaki başarısına da vurgu yaptı. Türkiye’nin, son yıllarda uluslararası öğrenci sayısını önemli ölçüde artırarak, 2023 itibarıyla üniversitelerde öğrenim gören uluslararası öğrenci sayısını 345 bine çıkardığını bildirdi. Türkiye'nin, UNESCO verilerine göre, dünya çapında en fazla uluslararası öğrencinin bulunduğu ilk on ülke arasında yer aldığını belirten Bakan Tekin, bu gelişmenin ülkenin eğitim alanındaki cazibesinin arttığının bir göstergesi olduğunu ifade etti.
Eğitim Seferberliği ve Toplumun Katkısı
Bakan Tekin, 2025 yılı bütçesiyle birlikte eğitimin daha da güçlendirilmesi için tüm toplumun katkısını almayı hedeflediklerini söyledi. Eğitimin sadece devletin değil, tüm paydaşların sorumluluğu olduğuna dikkat çeken Tekin, eğitim seferberliğine siyasetçilerden velilere, hayırseverlerden yerel yönetimlere kadar herkesin katkı sağlaması gerektiğini vurguladı. Bu anlayışla eğitimde topyekûn bir kalkınma hedeflediklerini söyledi.
Yeni Eğitim Modeli: Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli
Bakan Tekin, sunumunun sonunda, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli hakkında da bilgi verdi. Yeni müfredatın, Türkiye’nin köklü tarihini, kültürünü ve değerlerini merkeze alarak hazırlandığını belirten Tekin, bu modelin, öğrencileri sadece akademik olarak değil, sosyal ve manevi açıdan da geliştirmeyi amaçladığını söyledi. Bu modelin, bireysel farklılıkları göz önünde bulundurarak öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarına uygun esnek bir öğretim yaklaşımı sunduğunu ifade etti.
Bakan Yusuf Tekin’in 2025 yılı bütçesiyle ilgili açıklamaları, Türkiye’nin eğitim sisteminde önemli bir dönüşüm sürecine işaret ediyor. Eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirme, kaliteli öğretim kadrolarını artırma ve uluslararası başarıları daha da ileriye taşıma amacını güden bu bütçe, Türkiye’nin eğitimdeki geleceğine dair umut verici bir vizyon sunuyor. Tekin, bu büyük hedeflere ulaşabilmek için tüm toplumun katkısını beklediklerini ve eğitim alanındaki bu seferberliğe herkesin dahil olmasını teşvik ettiklerini belirtti.